Buraya Ödeyiniz
Izleyen-izlenen, teshirci-röntgenci, sadist-mazoist, kadin ve erkek iliskisi aksinda tanimlayabilecegimiz, en can alici kutuplasmalardan. Gözde Türkkan’i, kendi cinsiyet rolü ve kimligini uzlastirmak üzere içsel bir arastirma ve kesfe çagiran, cinsiyetler arasindaki iktidar iliskisinin getirdigi bu gerilim olmus. Türkkan, bu süreçte kick-box, direk dansi gibi diger kesif yollarini da deneyimleyerek ilerlemis. Kadin cinselligini kutladigi ya da kullandigi varsayilan aktivitelerden hoslandigi kadar savas sanatlarinin etkisinden de hoslanmasi ise onu sasirtmamis.
Denklemi, nesne-kadin ve izleyici-erkek olarak ortaya koymanin ancak kismen dogru olacagina inanan sanatçinin, zorlayici oldugu kadar çekici de buldugu cinsiyet politikalari hakkindaki projesinin basligi "Buraya Ödeyiniz". Projede yer alan fotograflar, Türkkan’in, içsel çatismalariyla yüzlesebildigi ve cinsiyet rolü ile baristigi ince bir bölgeyi temsil ediyorlar. Sanatçi bu bölgeyi su sözlerle anlatiyor: "Özellikle de, direk dansi fotograflarinin bunu saglamalarinin sebebi, öncelikle kaliplasmis beklenti olan gece kulübü veya benzeri bir ortamin disinda icra edilmesi. Ayrica icra ettikleri dansin beraberinde tasidigi nesnelestirme yükünün farkinda olan bu kadinlarin, bunu ne agresif bir sekilde sömürüyor ne de kendilerini sömürüye tamamen açik birakiyor olmalari."
Türkkan’in yaklasimi, bu seride ortaya koydugu bakisin tek gerçeklik oldugunu iddia etmeksizin yaygin olan inanis ve bakis açisini kirmak üzerine kurulu. Sanatçi, durumun kompleks oldugunu ve tek bir bakis açisinin bütünü açiklayamayacagini düsünüyor. Iki ciltten ve 50 özel edisyondan olusan "Buraya Ödeyiniz" sanatçi kitaplari ve iki ayri içerikteki "flip-book", bu projenin sergide yer alan diger ögeleri arasinda.
GÖZDE TÜRKKAN, Ankara, 1984
2008 yilinda Istanbul Bilgi Üniversitesi Iletisim Fakültesi Fotograf ve Video Bölümü’nden mezun olan Türkkan, bir süre ayni üniversitenin Görsel Iletisim Tasarim Bölümü’nde Ögretim Görevlisi olarak çalisti. Egitimine, 2010 yilinda mezun oldugu Central Saint Martins Sanat ve Tasarim Okulu, Güzel Sanatlar Master Bölümü (Londra, Ingiltere)’nde yüksek lisans yaparak devam etti. Sanatçi, santralistanbul (2008) ve Tershane (2008)’deki grup sergilerinde ve !f Istanbul Bagimsiz Filmler Festivali’nde (2007) yer aldi.
Tahattur - Yeniden Hatirlama
Dünyanin, gerçeklik ve fantezinin arasinda durduguna inanan Sinem Disli’nin fotograflari, kurgu ve belge arasinda bir yerdedir. Sanatçi, duyumlarimizin bedenimizi ve nesneyi nasil yeniden varettigini, sürekli degisen ve bir akis içinde bulunan evrendeki durusumuzun duyumdan duyuma, mekandan mekana ve kültürden kültüre nasil bir hal aldigini sorgular.
Disli’nin, "Tahattur-Yeniden Hatirlama" baslikli fotograf serisi, yeniden hatirlamanin bizi yüzlestirdikleri ile ilgili. Hafizanin geçiciligi ve sistem tarafindan yeniden düzenlenerek bize geri dönüsüne bir tepki. Disli bu seriyle, normalligi ideallestiren toplum tarafindan görmezden gelinmis olanlari yeniden gündeme getirerek hafizanin nasil canlandigini, olaylari nasil kavrayip onlara nasil karsilik verdigimizi arastiriyor.
Sanatçi, geçmisle yüzlesme yöntemi olarak modellerine aile üyelerinin kiyafetlerini giydirerek, etraflarini bir mekan olarak algiladigi suyla çevreleyerek ya da onlari adeta kisisel hafizalarindan arinmis gibi çiplak bir sekilde mekanlara tasiyarak bir zikir gibi yeniden kendi hatirlamasinin içine sürükler, etrafimizda olup biteni kolektif bellekten geri çagirir. Bu yolla kendi hikayesini yeniden hatirlamaya yönelmekle birlikte, kisilerin hatiralarini, kendi hatiralari yoluyla görüp bir gözlemci ve gözlenen olarak içinde bulundugumuz gerçekligi ters yüz eder. Böylelikle konu aldigi kisiler bulunduklari yerlerde, müzelerde, köprülerde, sehir yikintilarinda, Istanbul’da, New York’ta, issiz, dogal, izole bir ortamda gerçekliklerine ve hafizalarina yönelik bir çekismeye girerler.
Her gün tecrübe edilen mekanlar ve ikonik yapilarin kendi hafizasi ya da kendi kendisini buldugu kamuoyu hafizasiyla iliskili olabilecegine inanan Disli’nin, "Tahattur-Yeniden Hatirlama" baslikli serisini, sanat elestirmeni Wendy M. K. Shaw, su sözlerle yorumluyor: "Kisisel tecrübe insanligin tecrübesinin bir figürü haline gelir, insanliginki de kisisel tecrübeye dönüsür. Tarihin entrikalarini kendisininkilerle degistirip hafizaya nüfuz eder ve sanki tek bir tarihi paylasiyormuscasina Istanbul ve New York’ta, sanki ayni yerlermis gibi yasamayi mümkün kilar. Sonuçta öyleler de..."
SINEM DISLI Sanliurfa, 1982
Marmara Üniversitesi Fotograf Bölümü’ndeki yüksek lisansini 2007 yilinda tamamlayan Disli, 2005-2008 yillari arasinda Istanbul Modern Müzesi’nde küratör asistanligi yapti. 2008 yazinda OCTET: New York School of Visual Arts‘da (New York, ABD) atölye programina kabul edildi. Disli, Amerika, Kibris ile Bursa ve Izmir dahil Türkiye’nin birçok ilinde grup sergilerine katildi. Istanbul’da düzenlenen 1. Uluslarlarasi ULIS fotoFEST Fotograf Festivali’nde ve 1. Uluslararasi IFSAK Fotograf Bienali’nde yer aldi.