Sanatçi Konusmasi: Akbank Sanat Beyoglu - 7 Mart 2012 @ 18.00
Burhan Kum, 1 Mart 2012'de x-ist'te açilacak olan "Dijital Karanlik" adli sergisinde, baskinin özgürlük olarak pazarlandigi bir çagin gerçeklerini elestirel dili ve yüzlestirici üslubuyla dile getiriyor.
x-ist'te 2008 yilinda "Ve...Fakat...Veya"yi, 2010'daki "Format Teorisi"ni görmemis olanlar için özetleyelim: Burhan Kum sanatini siyasetle es tutan, toplumsal manzaralari tepeden degil, tam da çekirdeginden irdeleyen, görünmeyen ya da görünmekten kaçinan denetim mekanizmalari tarafindan sürüklenen toplumlari kendileriyle yüzlestiren, bunu yaparken de hayatin içinden örnekler sunan cesur bir sanatçi ve yazardir.
"Dijital Karanlik", teknoloji çaginin algilar üzerindeki egemenligini bilgiyi dönüstürme ve aktarma sürecindeki çarpiklik üzerinden inceler. RGB (Red, kirmizi, Green, yesil, Blue,mavi) ekranlarin isleyisini resimlerine birebir yansitan Kum, dijital ekranlarin önce siyah bir yüzeye ihtiyaç duymasini - yani gerçegi önce karartip sonra dönüstürerek istenilen görüntüsünün olusturulmasini- dijital teknolojinin bize hizmet eden bir sistem olmaktan öte, insa edilmis, eksiltilmis bir gerçeklik olusturarak kontrolü elinde tutan taraf oldugunu savunur. Ona göre, bilgilendirme ve belgeleme amaciyla kullanilan teknoloji, yaniltici sonuç veren bir mekanizma oldugundan bizi gerçekten bir adim daha uzaklastirir.
"Dijital Karanlik" sanatçinin "Format Teorisi" baslikli bir önceki sergisinin ortaya attigi fikirleri çözümleyerek 'formatlama'nin temeline iniyor. Bu seriye ait portreler, izleyicinin ekran ile olan iliskisindeki rollerin degisimine, kontrolü elinde tutan tarafin artik teknoloji olup, aslinda bireyleri izledigine isaret ediyor. Dijital teknoloji bu gücüyle yalnizca çagin insanlarini etkilemiyor, geçmise ait kisi ve hikayeleri de sekillendirebiliyor. Kum bu durumu dijital çaga yetisememis 'yazarlar serisi' ile ifade ediyor.
Burhan Kum'un her yapitinin tasidigi duygu ve fikir ile kullanilan malzeme arasindaki uyum izleyiciye de sanatçiyi okumakta yol gösteriyor. Sanatçinin sergide yer alan ve ilk kez sergilenen yeni 'kitabeler' serisi, üç boyutlu deneysel malzemedeki özgürlügü ile dijital teknolojinin kisitlayici ve yapay gerçekligine meydan okuyor.
Heykeli putla es tutan bir kültürün devami olan neslin inanç kaynaklarini inceleyen heykeller, sadece dinlere degil, batinin doguya bakisi ve kapitalizmin farkli görüntülerine de yer veriyor. Kum, ortaya attigi fikirlerde mutlak dogru iddiasi olmadan gerçegi olusturan mekanizmalari açiga çikartip sorgulamayi amaçliyor.
Burhan Kum'un günümüz sanat dünyasi hakkindaki en önemli elestirilerinden biri sanat yapitinin bir paylasim degil degisim araci olarak kullanilmasidir. Enformasyon sistemlerini elinde tutanlarin yönlendirmeleri ile olusan kosullar, sanatin ticarilesmesine, sanatçiyi pazarin taleplerine uygun isler üretmeye, eserin üretilme nedeni olan düsüncenin kimi zaman denetlenmesi, kimi zaman ise sinifsal konumu pekistirme amaçli satin alinmasina yol açmaktadir. Yalnizca fiyatlari üzerinden konusulan ve pazarlanan eserler bir 'yatirim araci' olarak görüldüklerinden uzun vadede düsünceden beslenen yaratici sanatin önünü kapatarak sanatin toplum üzerindeki söz hakkini yok etmektedir.
"Dijital Karanlik" 1-24 Mart, 2012 tarihleri arasinda x-ist'te görülebilir.
BURHAN KUM, 1962
Hollanda-Den Bosch Kraliyet Güzel Sanatlar Akademisi'nden 1989 yilinda mezun olan Kum, Suret (2005), Korku versus Korku (2006), Ve... Fakat... Veya ( 2008) ve Format Teorisi (2010) adli kisisel sergileriyle x-ist'te yer aldi. Sanatçi, "Resmen" (Karsi Sanat, 2004), Contemporary Istanbul 06, 07, 09, 10 ve 11, "Istanbul Üzerine Olasiliklar, Sezgiler, Kurgular" (Istanbul, 2008), "Made in Turkey" (Frankfurt, 2008), Art Asia Miami 2008 (Miami, 2008), St-art 2009 (14. Avrupa Çagdas Sanat Fuari, Strasbourg, Fransa), " Sehvedin Tadi'' (Istanbul, 2011), ART HK'11 (Hong Kong Uluslararasi Sanat Fuari), VIP Art Fair ve Scope Basel'11 gibi fuar ve karma sergilere katildi. Sotheby's 2009 Türk Çagdas Sanati Müzayedesi'nde yapitlari gösterilen sanatçi, 2010 yilinda Leila Taghinia-Milani Heller Galeri'de (New York, ABD) "Istanbul Cool! Çagdas Türk Sanati'nda Neler Oluyor" baslikli karma sergide de yer aldi.
Burhan Kum - Dijital Karanlik // Digital Darkness from x-ist on Vimeo.